‘Gewoon een technisch mankementje’, zegt Facebook. Toch is het heel toevallig dat juist de automatische vertalingsmachine van Facebook, een website die in China verboden is, de leider van dit land neerzette als ‘Mr. ’. Gelukkig voor Facebook is dit niet de eerste keer dat vertaalrobots een steekje laten vallen…
Robots zijn op veel vlakken ‘perfect’, maar er zijn een aantal gebieden waarin ‘wij’ nog steeds van ze winnen. Teksten vertalen is er één. Toch vertrouwen veel mensen blindelings wat de vertaalsoftware voor ze uitpoept. Dat zorgt soms voor onhandige politieke spanning, maar gelukkig veel vaker ook voor hilariteit!
Er zit een luchtje aan Xi Jinping
De Chinese president Xi Jinping was voor een bezoekje in Myanmar. Trots gooiden de autoriteiten van dat land een Facebookpost online met informatie over dit heugelijke feit. Wie echter op de knop ‘vertaling bekijken’ drukte, zag de ‘dubbele boodschap’. Xi Jinping werd in de Engelse vertaling van het bericht structureel ‘Mr. ’ genoemd. De website van geoefend glibberaar Mark Zuckerberg kon meteen in de verdediging. Gelukkig konden ze de machines de schuld geven. Vanwege een gebrekkige woordenschat in het Birmaans, de taal van Myanmar, ging de vertaalrobot ‘gokken’. Het had veel erger gekund. De online vertaler had ‘m Winnie de Pooh kunnen noemen. Dan waren de rapen pas gaar geweest!
History repeats
Wie de Engelse taal niet machtig is, zal snel z’n toevlucht zoeken in de ijskoude armen van een vertaalmachine. Bij onschuldige vertalingen heeft dat vaak weinig gevolgen. Toch leer je via die door ‘machine learning’-opgeleide robots wel heel goed hoe de onderbuik van een land er van de binnenkant uit ziet. Wist je bijvoorbeeld dat ze in Frankrijk denken dat Britney Spears en Lady Gaga dezelfde persoon zijn?
Waar het hart vol van is, loopt de vertaalmachine van over. China steekt hun afkeer van de profielensite niet onder stoelen of banken. De nationale blokkade die er op Facebook rust is nog altijd niet opgeheven. In Japan zijn ze iets subtieler. Spreekt de Japanse tak van Google translate namens het volk als het de zin ‘we really hate this company’ probeert te vertalen?
(tekst loopt verder onder afbeelding)
Theetijd, eikel
In tegenstelling tot Facebook kunnen lang niet alle zelfstandige ondernemers een peperdure vertaler in de arm nemen. Dan is gratis aanbod van die vertalingssoftware ineens moeilijk af te slaan! Reken deze bedrijven dan ook niet af op hun fout. Geef, net zoals Facebook dat doet, gewoon die zielloze computers de schuld. Wie met nullen en enen spreekt komt nou eenmaal soms wat bot over:
Toch mag je stiekem vermoeden dat er een soort geweten achter die automatisch ‘gegokte’ beslissingen schuilt. Door massaal Google en Facebook te gebruiken, zijn wij degenen die het vocabulair van hun robots door de jaren bepaald hebben. Wij hebben decennia lang onze donkerste geheimen met hun zoekbalkjes gedeeld.
Als iemand ‘weet’ wat er speelt, zijn het die robots wel. Dat die foutieve vertalingen vaak de ‘poep en pies’-kant op gaan is dus eigenlijk net zoveel onze schuld als die van Mark Zuckerberg. We zijn dan ook waarschijnlijk nog lang niet van dit soort ongelukjes af. Het menselijk brein doet namelijk niet aan ‘machine learning’: een menu met -ijs en een anusparfumwinkel was, is en blijft grappig.
